تجهیزات حفاظتی، تجهیزات فرمان و سایر قطعات الکتریکی در محفظه ای به نام تابلو برق قرار می گیرند. این محفظه علاوه بر حفاظت از تجهیزات در برابر عوامل محیطی، از آسیب های ناشی از برق گرفتگی و انفجارهای احتمالی هم جلوگیری می کند. تابلو برق ها را می توان بر اساس کاربرد و ابعاد به دسته های مختلفی تقسیم کرد. دسته بندی های مختلف تابلو برق را در مقاله ای به نام” تابلو برق چیست و انواع آن کدام است؟” آورده ایم، با مطالعه این مقاله گام نخست مونتاژ تابلو برق، یعنی شناخت انواع تابلو برق را طی خواهید کرد
تابلو برق چیست ؟
تابلو برق یک محفظه برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگر (ولتاژ، جریان، فرکانس، توان، کسینوس فی و …) روی آن نصب می‌شوند. همچنین تابلوهای برق جهت جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربرانِ تجهیزات و حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده می‌شوند
مونتاژ تابلو برق
مونتاژ تابلو برق یعنی چیدمان صحیح تجهیزات الکتریکی در تابلو. مونتاژ تابلو برق عاملی است تاثیرگذار بر:
1- چگونگی عملکرد سیستم:
هر چه مونتاژ تابلو به استانداردهای موجود مونتاژ نزدیک تر باشد، عملکرد سیستم کیفیت بالاتری داشته و از طرفی عیب یابی و نگهداری تجهیزات آسان تر خواهد بود.
2- سطح ایمنی:
با مونتاژ تابلوی استاندارد، برق گرفتگی ها و جرقه های ناشی از اتصال کوتاه به صورت چشم گیر کاهش یافته و سطح ایمنی افراد و تجهیزات افزایش می یابد.
3- سطح کیفیت محصول:
با بهبود سطح عملکرد سیستم و فعالیت منظم تجهیزات در نهایت محصول تولیدی کیفیت مطلوبی خواهد داشت.
برای بررسی چگونگی چیدمان تجهیزات در تابلو برق لازم است انواع تجهیزات در تابلو را بشناسیم.
- حتما قبل از طراحی و مونتاژ تابلو برق ,قطع بودن جریان اصلی برق را چک کنید.
- اندازه پانل و تابلو برق خود را بر حسب نیاز انتخاب کنید.
- سوراخ های لازم برای سیم کشی را بر روی دیوار ایجاد کنید. برای این کار می توانید از دریل استفاده کنید.
- پنل را در مکان مناسب نصب کنید.
- دقت کنید که باید پانل نزدیک ۱ الی ۲ متر از زمین فاصله داشته باشد. پوشش پنل را جدا کنید و ۴ سوراخ در دیوار ایجاد کنید و پانل را به این سوراخ ها وصل کنید. اتصالات لازم را با توجه دفترچه راهنما و یا نمودارها انجام دهید.
- کنتاکتور ها باید دارای پایداری کافی باشند و با افزایش درجه حرارت, گرمای آن ها از یک دمای مشخص بالاتر نرود. ترمینال ها باید در سمت خط تغذیه واقع شوند و کلید ها باید دارای نشانگر on و off باشند.خازن ها را به صورت ایستاده و در پایین نصب کنید.
مراحل مونتاژ تابلو برق
- برنامه‌ریزی: این مرحله از مهم‌ترین قدم‌های مونتاژ تابلو برق است. در این مرحله، نیازمندی‌ها و اهداف سیستم مشخص می‌شوند و طراحی کلی تابلو برق ایجاد می‌شود. این شامل تعیین تجهیزات مورد نیاز، انتخاب متریال‌ها، و محاسبه توان مورد نیاز برای تجهیزات است.
- انتخاب تجهیزات: بعد از برنامه‌ریزی، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی برای تابلو برق انتخاب می‌شوند. این شامل کابل‌ها، سیم‌ها، قطعات تحت‌فشار، کلیدها، رله‌ها، و سایر تجهیزات است. انتخاب صحیح تجهیزات بسیار مهم است تا تابلو برق به درستی عمل کند.
- نصب تجهیزات: در این مرحله، تجهیزات انتخاب شده در تابلو برق نصب می‌شوند. این شامل نصب کابل‌ها، کلیدها، فیوزها، رله‌ها و سایر قطعات الکتریکی است. تمامی تجهیزات باید به دقت و با رعایت استانداردهای ایمنی نصب شوند
- پیکربندی و اتصالات الکتریکی: در این مرحله، تمام اتصالات الکتریکی بین تجهیزات تابلو برق برقرار می‌شود. این شامل تنظیمات و اتصالات الکتریکی برای کنترل و عملکرد صحیح سیستم می‌شود. همچنین، تنظیمات نرم‌افزاری مورد نیاز نیز اعمال می‌شود.
- تست و عیب‌یابی: پس از نصب تجهیزات و اتصالات الکتریکی، تابلو برق تست می‌شود. این تست شامل اجرای تست‌های عملکردی و اعتبارسنجی تجهیزات می‌شود تا اطمینان حاصل شود که همه چیز به درستی عمل میکند. در صورت وجود عیب یا مشکل، عیب‌یابی و تعمیر فوری صورت می‌گیرد
تجهیزات حفاظتی
تابلو برق چیست
یکی از اصلی ترین تجهیزات لازم در تابلوهای برق، تجهیزات حفاظتی هستند. این تجهیزات در هنگام بروز مشکلاتی مانند اتصال کوتاه، کمبود ولتاژ و … باعث قطع مدار و جلوگیری از صدمات ثانویه به سیستم خواهند شد. از مهم ترین تجهیزات حفاظتی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- کلیدهای محافظت در برابر جریان نشتی یا RCD
- فیوز ها
- کلیدهای حرارتی
- بی متال
تجهیزات حفاظتی
تجهیزات فرمان
تجهیزات فرمان تجهیزاتی هستند که کنترل سیستم را در دست دارند. این تجهیزات با ارسال فرمان های کنترلی به تجهیزات قدرت، عملکرد سیستم را کنترل می کنند. مدار فرمان در یک سیستم می تواند به صورت دستی یا اتوماتیک طراحی شود.
- تایمر
- میکروسوئیچ
- ترموستات
- کلید گردان
تجهیزات فرمان
اتصالات
اتصال بین تجهیزات مختلف معمولا از طریق کابل ها و سیم ها انجام می شود. برای انتخاب سیم ها و کابل های ارتباطی تجهیزات باید به طول و سطح مقطع آن ها توجه کرد، نکته ی دیگری که در انتخاب سیم و کابل در تابلو برق وجود دارد، انتخاب رنگ صحیح و لیبل گذاری مناسب برای هر سیم است.
.
اهمیت تابلو برق در صنایع مختلف
تابلو برق در صنایع مختلف نقش بسیار مهمی ایفا میکند. این اهمیت به دلیل موارد زیر است:
- کنترل بهینه: تابلو برق به کنترل بهینه تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی کمک میکند. این بهبود در کارکرد تجهیزات به صرفه‌ترین استفاده از انرژی و منابع را فراهم میکند.
- حفاظت از تجهیزات: تابلو برق حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل محیطی مانند گرد و غبار، رطوبت، و دمای بالا یا پایین را فراهم میکند